BIM ter facilitering van as-built
Project Landmark heeft zijn naam niet gestolen. Het gebouw torent fier boven de omliggende gebouwen uit en vormt zo een duidelijk herkenningspunt voor de vele ziekenhuisbezoekers én studenten aan de aangrenzende VUB Health Campus.
Net als MTB2, het nieuwe Medisch Technisch Blok van het UZ Jette, is Landmark een project dat nog voor de uitvoeringsfase in een digital twin werd gegoten. Dit op nadrukkelijke vraag van de bouwheer, die van in het begin een as-builtrealisatie ambieerde.
Het doel: de gebruikte materialen en technieken optimaal inventariseren met het oog op uitbreidings-, renovatie- of onderhoudswerken in de toekomst. De way to go: het project eerst uiterst gedetailleerd vormgeven in een digitale BIM-omgeving.
Dit naast de traditionele BIM-doelstellingen die op deze werven van kracht waren: eventuele faalkosten tot een minimum herleiden en zo (kosten)efficiënt mogelijk de afgesproken deadlines halen.
Meerdere partijen, meervoudige controles
Gezien het vereiste BIM-niveau werden er meerdere BIM-coördinatoren nauw bij dit project betrokken.
Houben-projectleider Laurent Gérard licht toe: “Onze hoogsteigen BIM-coördinator Daniël De Ridder kreeg de opdracht om het digitale ontwerpmodel – dat aangeleverd werd door het team van VK architects+engineers – te vertalen naar een zo compleet mogelijk digitaal uitvoeringsmodel. Hiervoor kreeg hij de hulp van een extern studiebureau, ter bijkomende controle. Zaten er clashes in het ontwerpmodel met het oog op de uitvoering, bijvoorbeeld op vlak van architectuur, stabiliteit, technieken…?”
“Van zodra de uitvoeringsfase van start ging, was het voor het BIM-team cruciaal dat ook de 3D-data van leveranciers en onderaannemers correct geïmporteerd werden in het BIM-model. Traditioneel een moment waarop het wel eens mis kan gaan, want niet iedereen hanteert zijn digitale data op dezelfde manier. Zeker binnen projecten van deze omvang is een meervoudige check dus geen overbodige luxe.”
“Niet dwangmatig elk BIM-hokje afvinken”
Tussen BIM-ontwerpmodel en BIM-uitvoeringsmodel zit enorm veel tijd en dus ook ruimte voor zogenaamde clashes of interpretatiefouten. Indien niet tijdig opgemerkt, kan dat leiden tot effectieve fouten op de werf, met bijhorende faalkosten.
“Toch is dat geen reden om dwangmatig in te zetten op BIM”, is Bjorn Vanmoerkerke overtuigd. “Veel specialisten hebben dan net de neiging om de clashes een per een op te lossen, met het risico dat zij – en dus ook de rest van het bouwteam – zich hierin verliezen.”
“Op zo’n moment moet je het overzicht kunnen bewaren. Welke van de honderden potentiële clashes hebben een grote of net een te verwaarlozen impact op één bepaald moment in het bouwproces? Dat pakte het team van Houben perfect aan, wat op zijn beurt rechtstreeks zorgde voor een stressloze start van de uitvoering.”
“Die mindset moet je als ontwerp- en uitvoerend team ook durven doortrekken naar de samenwerking met de bouwheer. Door BIM te rigide toe te passen, kan dat ten koste gaan van doorlooptijden en kwaliteit. Soms moet je durven zeggen: levert het ons niet meer op om punt A of B later in het proces, op een optimaler tijdstip, op te pikken? Net door BIM op een realistische manier toe te passen, bereik je grootse dingen. Niet door per se te willen laten zien wat je er allemaal mee kan op ieder mogelijk ogenblik.”
“Communicatie is de sleutel”
“Dé belangrijkste constante binnen iedere BIM-samenwerking op eender welke schaal is hoe dan ook communicatie”, vult Laurent Gérard nog aan.
“Het grootste voordeel van BIM – een optimale coördinatie van ontwerp tot uitvoering – is misschien ook wel de grootste valkuil. Er zijn veel actoren in het spel die hun eigen invulling aan het BIM-model geven. Het is daarom een gedeelde verantwoordelijkheid om die verschillende interpretaties zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. Van ontwerpteam over BIM-coördinator tot uiteindelijk onze mensen op de werf. De werven hier in Jette vormen op dat vlak een absoluut toonvoorbeeld.”
“Almaar meer Houben-teams mee in het BIM-bad trekken”
Het BIM-team bij Houben neemt ieder jaar toe in omvang. Een van hen stond eerder dit jaar als spreker geprogrammeerd op de BIM Coördinators Summit in het Ierse Dublin. Voor het oog van honderden collega’s belichtte Daniël De Ridder de BIM-organisatie vanuit het perspectief van de hoofdaannemer.
“Al snel bleek dat BIM-coördinatoren wereldwijd met dezelfde vragen zitten. Het komt altijd terug op het volgende: hoe vertalen we onvolledige of niet-compatibele informatie in een breed gedragen, kwalitatief BIM-model? Denk aan de meetstaten van een architect of de aangeleverde afmetingen van technische leidingen door een onderaannemer… De minste afwijking kan obstakels opleveren later in het proces.”
“Net daarom geloven we bij Houben enorm in het standaardiseren van onze BIM-processen. Zowel in onze samenwerking met externe partners als met interne collega’s. Zo hebben we pas een traject afgerond met onze dienst Calculatie. We goten de samenwerking tussen beide teams in een gestandaardiseerd proces. Met als resultaat dat hun calculaties en offertes nu accurater en dus ook kwalitatiever zijn. Hetzelfde proces willen nu ook uitrollen samen met onze dienst Aankoop. Met hopelijk nog many more to follow.