“Speelse eenvoud voor grootse belevingen”
“Zoals de meeste vooruitstrevende architecten proberen we telkens opnieuw een gebouw te ontwerpen dat een relatie en wisselwerking aangaat met zijn omgeving. Maar hoe groter de projecten – en het aantal miljoenen euro’s die erin kruipen – hoe vindingrijker je je als architect moet tonen. Want de budgetten zijn uiteraard niet eindeloos.”
“Onze signatuur is speelse eenvoud. Eenvoudige, betaalbare architecturale meerwaarde creëren, zowel voor de bewoners of gebruikers van de gebouwen als voor de passanten. Enerzijds door de traditionele verschilmakers – lichten en zichten, kleuren en materialen – in een hedendaagse vorm te gieten en zo een sterke binnenbeleving te creëren. Waar moet het volop leven, waar moet er net rust heersen, wat is interessant om naar te kijken en dus om naar binnen te trekken?”
“Maar het gaat veel verder dan het gebouw zelf. De volledige inplanting bepaalt mee hoe alle betrokkenen het project zullen ervaren doorheen de jaren. Zo hebben we in het ontwerp van woonzorgzone De Kouter tal van plekken geïntegreerd waar verschillende generaties met verschillende noden kunnen samenkomen. Zoals een ontmoetingsplein tussen de nieuwe gebouwen en het park met nabijgelegen dorpskerk. Of een grasveld naast de naburige woonwijk waar petanque of voetbal kan gespeeld worden, of waar een leuke barbecue kan georganiseerd worden.”
“Niet opdringen aan het landschap”
“Minstens even belangrijk binnen de totaalervaring van een project, is de leesbaarheid ervan. De architectuur moet voor zichzelf spreken, je moet bijna van nature weten waar je naartoe moet gaan. Geen 101 signalisatieborden, geen te bruuske overgang tussen publiek en privaat. Dat kan je alleen maar realiseren door je project niet op te dringen, maar bedachtzaam in te schrijven in het landschap.”
“Zoveel mogelijk mensen zo vroeg mogelijk betrekken”
“Als architectenbureau proberen we telkens zoveel mogelijk stemmen te horen, want vaak komen daar enorm goede ideeën uit. Om opnieuw het woonzorgproject erbij te halen: we hebben de seniorenraad meteen in de ontwerpfase betrokken, we hebben ook gesproken met verschillende verenigingen die in de toekomst de infrastructuur wensen te gebruiken. Er zijn zelfs plannen om de wekelijkse markt naar het ontmoetingsplein voor het woonzorgcentrum te halen op termijn. Op die manier creëren we een echt dorp in een dorp.”
“Die betrokkenheid is voor ons cruciaal de dag van vandaag. Meer dan 20 jaar geleden, aan het begin van mijn carrière, heerste er een heel andere mentaliteit: alles voor de laagste kostprijs. Vandaag komen duurzaamheid en flexibiliteit steeds meer opzetten. De bouwheer is vaker bereid om iets meer te betalen. Om zo later eenvoudig en tegen een lage kost (de bestemming van) bepaalde ruimtes aan te passen. Om dat plaatje helemaal te laten kloppen, kan je niet zonder input van rondom: van de gebruikers, bewoners, omwonenden en natuurlijk ook de bouwpartners.”
“VR en BIM helemaal ingeburgerd”
Wat betekent innoveren voor ons bureau? “Alleszins niet experimenteren. We zullen zeker niet aarzelen om nieuwe dingen te proberen of om een voortrekkersrol te spelen. Maar alleen als het binnen het project past en iedereen mee overtuigd is van de keuze.”
“De huisartsenwachtpost is daar een mooi voorbeeld van. In totaal hadden we iets meer dan vier maanden om het hele nieuwbouwproject op te leveren. Uiteindelijk kozen we daar voor een combinatie van CLT en staal. CLT (kruislaaghout) was nog relatief onbekend voor ons, maar in dit geval hebben we niet getwijfeld om het toe te passen. Het liet ons toe om duurzamer, circulair, kostenbesparender en vooral sneller te werk te gaan. Met een succesvolle oplevering in sneltempo als resultaat.”
“CLT laat zich bovendien heel eenvoudig uittekenen in BIM. Volgens mij is deze bouwmethode zeker een te duchten concurrent voor de traditionele baksteen. Op lange termijn is de baksteen in de maag zelfs helemaal verleden tijd, denk ik.”
“Op ons kantoor zijn we trouwens grote fan van BIM. Bijna de helft van onze 24 medewerkers is de technologie intussen machtig. We gebruiken het niet alleen in de ontwerpfase, maar zetten het ook al in om betrokkenen mee in het verhaal te krijgen. Niet iedereen kan een plan lezen. Dankzij de BIM-technologie kan je in 3D laten zien hoe het gebouw, maar ook de omgeving eruit zullen zien en wat dat voor het straatbeeld betekent. Je gebruikt technologie om de basis te leggen voor een goede dialoog. Bijgevolg daalt het risico op misverstanden drastisch, wat op zijn beurt bijvoorbeeld kan leiden tot sneller toegekende bouwvergunningen.”
“En we hebben ook virtual reality intussen helemaal geadopteerd in onze werking. Een tijdje geleden wonnen we een Revit VR-bril bij een wedstrijd en we zagen er al snel de meerwaarde van in. Vandaag betrekken we in ongeveer 3 op de 4 projecten VR. Je krijgt niet alleen zelf een beter beeld van het toekomstige gebouw, ook voor de bouwheer en andere betrokkenen zegt het zoveel meer dan een grondplan.”
“Jaren later keer ik nog eens terug”
Tot slot kan innovatie volgens Damien Maelfait in de kleinste dingen zitten. “Dat begint volgens mij al met een positieve aanpak van elk project. We moeten inspirerende omgevingen creëren waar mensen zich goed voelen. Dat hoeft daarom geen spektakelarchitectuur te zijn. Dankzij die speelse eenvoud en flexibiliteit in het ontwerp leg je al meteen de basis voor een verfrissende beleving.”
“Welke tip ik nog kan meegeven aan mede-architecten en -bouwpartners? Bouwheren staan steeds meer open voor de interactie tussen hun toekomstige gebouw en de omgeving. Neem ze vooraf mee naar één of meerdere projecten die het gevoel uitstralen dat je voor ogen hebt. Het hoeft zelfs niet je eigen project te zijn. En neem vooral zelf ook de tijd om een aantal jaren na de oplevering zelf een keertje terug te keren naar je project. Hoe heeft de bouwheer je ontwerp eigen gemaakt? Zijn er bepaalde nieuwe invullingen ontstaan doorheen de jaren? Al die inzichten neem je weer mee richting toekomstige realisaties.”
Ook een team vormen met Houben?
Ben je een architect, bouwheer of projectontwikkelaar met een ambitieus project? En ben je op zoek naar een vernieuwende bouwpartner met durf die zich niet alleen focust op het eindresultaat, maar ook tijdens het samenwerkingstraject niets aan het toeval overlaat? Bij Houben staat ons team van grondleggers voor je klaar. Contacteer ons meteen voor meer info.